Απώλεια – Κατάλληλη Διαχείριση

Γράφει η Μαρία Σαράτση (Συνθετική Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας)

Η απώλεια αποτελεί μέρος της καθημερινής μας ζωής, μια αναπόφευκτη πραγματικότητα, που όλοι θα αντιμετωπίσουμε κάποια στιγμή.

Ο Επίκουρος πίστευε ότι η ρίζα την ανθρώπινης δυστυχίας βρίσκετε στον πανταχού παρόν φόβο μας για τον θάνατο. Η τρομακτική σκέψη του αναπόφευκτου θανάτου μας εμποδίζει να απολαύσουμε την ζωή μας, για να ανακουφίσει το άγχος του θανάτου δίδασκε «όπου είμαι εγώ δεν είναι ο θάνατος και όπου είναι ο θάνατος δεν είμαι εγώ».

Ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τι διαπροσωπικές σχέσεις, ορίζουμε την ταυτότητα μας μέσα από τις σχέσεις μας.

Η απώλεια κάποιας σημαντικής σχέσεις μπορεί να είναι πραγματική ή συμβολική, αλλά και στις 2 περιπτώσεις οδηγεί στο πένθος.

Αν και το πένθος έχει συνδεθεί με την απώλεια λόγου θανάτου,πενθούμε και όταν χωρίζουμε, όταν χάνουμε την υγεία μας και όταν ένα δικό μας πρόσωπο νοσεί, όταν χάνουμε μια σημαντική δουλεία, μια φιλία, ένα κατοικίδιο ή ακόμα και όταν μια σημαντική φάση της ζωής μας τελειώνει π.χ. μετακόμιση,συνταξιοδότηση κτλ.

Στη ζωή μας οι απώλειες αποτελούν ένα φαινόμενο πολύ ευρύτερο και καλώς ή κακώς, κοινό για όλους. Βιώνουμε την απώλεια όχι μόνο μέσα από τον θάνατο, αλλά και όταν μας εγκαταλείπουν, όταν αλλάζουμε, όταν προχωράμε μπροστά.

Οι απώλειες περιλαμβάνουν επίσης την συνειδητή ή ασυνείδητη παραίτηση από τα ρομαντικά μας όνειρα, την ματαίωση των υπερβολικών προσδοκιών μας και των ευσεβών πόθων μας για ελευθερία, δύναμη και ασφάλεια. Περιλαμβάνουν ακόμα την απώλεια της νιότης μας – εκείνο το γεμάτο αναίδεια νέου που νομίζαμε πως δεν θα αποκτήσει ποτέ ρυτίδες και θα είναι άτρωτος και αθάνατος.

Όσο πιο πλήρως αναγνωρίσουμε την ύπαρξή του θανάτου, τόσο πιο πλήρως ζούμε την ζωή και αντίστροφα, όσο πιο πλήρως ζούμε την ζωή τόσο λιγότερο φοβόμαστε τον θάνατο.

Η άρνηση του ενός συνεπάγεται και την άρνηση του άλλου. Ο φόβος του θανάτου υπάρχει πάντα κάτω από την επιφάνεια. Μας κυνηγάει σε όλη μας την ζωή κι εμείς χτίζουμε άμυνες, πολλές από τις οποίες βασίζονται στην άρνηση για να μπορέσουμε να χειριστούμε τη επίγνωση του θανάτου. Ξεχύνεται στις φαντασιώσεις και στα όνειρα μας. Ο θάνατος επισκέπτεται κάθε ψυχοθεραπεία. Αν αγνοήσουμε την ύπαρξη του, δίνουμε το μήνυμα πως παραείναι τρομακτικός για να συζητηθεί.

Η δυνατότητα να εκφράσουμε τα συναισθήματα που μας προκαλεί μια απώλεια, είτε είναι λύπη, είτε θυμός ή φόβος… μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τον πόνο κι ν μπορέσουμε στην συνέχεια να επουλώσουμε το τραύμα της ψυχής μας.

Το συναίσθημα αποκτά φωνή και ο θεραπευμένος επίγνωση.

Οι θεραπευτές σε όλον τον κόσμο συμφωνούν ότι βρίσκοντας έναν τρόπο να εκφράσουμε τα εσωτερικά μας βιώματα βοηθάμε όσους πορεύονται σε αυτόν τον δρόμο, να απαλύνουν τον πόνο του.

Σαράτση Μαρία
Συνθετική Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας