Αναλαμβάνοντας την ευθύνη της ζωής μας

Όπως δημοσιεύτηκε στο Blog του Athens Coaching Institute

Έχετε παρατηρήσει τα μικρά παιδιά; Οι περισσότερες αντιδράσεις τους έχουν να κάνουν με αυτοματοποιημένα αντανακλαστικά στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Με την πάροδο του χρόνου, τα παιδιά μαθαίνουν να διαχειρίζονται τις αντιδράσεις τους βασιζόμενα στον πόνο ή την ευχαρίστηση που αποκομίζουν από μια ενέργεια.

Τέτοιες αντιδράσεις επαναλαμβανόμενες συχνά μπορεί να οδηγήσουν σε ασυνείδητες συμπεριφορές οι οποίες συνεχίζονται και στην ενήλικη ζωή μας. Έτσι το να αντιδρούμε (με την έννοια της απόκρισης), αντί να δρούμε μπορεί να γίνει ο συνήθης τρόπος λειτουργίας μας.

Εφαρμόζοντας σταθερά μία τέτοια συμπεριφορά απλής αντίδρασης στα εξωτερικά ερεθίσματα, μπορεί να οδηγηθούμε σε καταστάσεις εξάρτησης από τα εξωτερικά γεγονότα ή να είμαστε ευάλωτοι σε χειριστικές συμπεριφορές από άλλους ανθρώπους, καθώς εμφανίζεται έλλειψη εναλλακτικών δράσεων και προβλέψιμη συμπεριφορά από εμάς που μπορεί εύκολα να εκμεταλλευτεί κάποιος τρίτος. Ωστόσο εάν συνειδητά δρούμε στις καταστάσεις που συμβαίνουν στη ζωή μας τότε μας δίνεται η επιλογή του να καθορίσουμε εμείς το αποτέλεσμα της όλης αλληλεπίδρασης κάτι που μπορεί να αποτελέσει και το κλειδί για την επιτυχία μας και την προσωπική μας ανάπτυξη.

Σκεπτόμενοι ότι είμαστε προσωπικά υπεύθυνοι,  συνειδητοποιούμε ότι η ζωή μας καθορίζεται από εμάς. Είμαστε υπεύθυνοι για το πεπρωμένο μας και κυρίαρχοι των σκέψεών μας. Η ανάληψη της ευθύνης για τις σκέψεις μας και τη συμπεριφορά μας μπορεί να αποτελέσει το πιο σημαντικό βήμα ώστε να αρνηθούμε το ρόλο του θύματος των περιστάσεων (Οικονομική κρίση, κακός σύντροφος, καταπιεστικοί γονείς, κακός εργοδότης , κακή τύχη, ανάδρομος Ερμής) και να αναπτύξουμε όλο το δυναμικό μας προς την επίτευξη των στόχων μας.

Με αυτό τον τρόπο αντιλαμβανόμαστε ότι έχουμε την δύναμη:

• να δημιουργήσουμε μια αλλαγή
• να φύγουμε οικειοθελώς από μια δυσάρεστη κατάσταση
• να δούμε τα πράγματα από μια διαφορετική οπτική γωνία εφαρμόζοντας μη κριτική στάση

Με τον τρόπο αυτό, θα αναλάβουμε σταδιακά την πλήρη ευθύνη για τις σκέψεις, τις δράσεις, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά μας. Αυτό είναι πραγματικά κομβικό για την προσωπική ανάπτυξη την προσωπική ευθύνη και την πραγματική ενηλικίωση μας.

Η στάση ζωής ότι δεν είμαστε υπεύθυνοι για τη ζωή μας αλλά αυτή εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες σαν τους παραπάνω μπορεί να είναι αρκετά βολικό και παρηγορητικό για τις περιπτώσεις αποτυχίας μας ή αδράνειάς μας ωστόσο δεν μπορεί να συγκριθεί με το συναίσθημα αυτοπεποίθησης που προκύπτει από την συνειδητοποίηση ότι με τις δράσεις μας και τον έλεγχο των σκέψεών μας μπορούμε να επηρεάσουμε είτε το εξωτερικό περιβάλλον, είτε αντίστοιχα τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την αλληλεπίδραση μας με αυτό.

Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να αλλάξουμε τη δική μας στάση και νοοτροπία. Με αυτόν τον τρόπο, ενώ προσπαθούμε για την καλυτέρευση των εξωτερικών παραμέτρων ταυτόχρονα συνειδητοποιούμε ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να εκνευριζόμαστε ή να απογοητευόμαστε από τα πράγματα που είναι εντελώς έξω από τον έλεγχό μας. Αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αναλάβουμε την ευθύνη για τη ζωή μας. Μόλις σταματήσουμε τη σπατάλη χρονοενέργειας σε καταστάσεις που δεν μπορούν να αλλάξουν, θα εστιάσουμε σε αυτές που πραγματικά μπορούν να βελτιώσουν βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα τη ζωή μας και την αίσθηση ευτυχία μας.

Εμπόδιο στα παραπάνω μπορεί να είναι παρελθούσες εμπειρίες όπου μπορεί να τύχαμε κακής μεταχείρισης, ή να εξαπατηθήκαμε ή να φανήκαμε άτυχοι. Η λύση είναι να αποδεχτούμε αυτό που συνέβη και να προχωρήσουμε. Ακόμα και αν θεωρούμε ότι δεν είμαστε υπεύθυνοι για αυτό που μας συνέβη, η εμπειρία που αποκομίσαμε μπορεί να μας κάνει σοφότερους και να μας χρησιμεύσει στο να αποφύγουμε παρόμοιες περιπτώσεις στο μέλλον. Ακόμα και έτσι πλέον αναλαμβάνουμε την ευθύνη του να μη μας συμβούν παρόμοια πράγματα.

Αντίστοιχα είναι άσκοπο να κατηγορούμε τον εαυτό μας για τα πράγματα στο παρελθόν που μπορεί να θεωρούμε εμάς υπεύθυνους. Το παρελθόν δεν υπάρχει πια. Μπορούμε να πάρουμε τα μαθήματα μας από αυτό και να τα εφαρμόσουμε στο παρόν μας. Μια βασική προϋπόθεση για όλα τα παραπάνω είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι κάθε δράση μας έχει μια συνέπεια είτε στο παρόν είτε στο μέλλον. Αναλαμβάνοντας την ευθύνη αυτών των συνεπειών και συνειδητοποιώντας την σχέση αιτία αποτελέσματος των δράσεων μας , μπορούμε να σχεδιάσουμε με επιτυχία το επιθυμητό μέλλον μας και να υπολογίσουμε το πιθανό ρίσκο αποφεύγοντας απρόσμενες απογοητεύσεις.

Τέτοιες συμπεριφορές συνιστούν την πλήρη ανάληψη ευθύνης της ζωής μας. Μπορούμε δούμε αυτήν την συνειδητοποίηση σαν ένα σπουδαίο δώρο το οποίο θα μας προσφέρει την υπέροχη αίσθηση της ελευθερίας.

• Μας βοηθάει να αποδεχθούμε τη ζωή με όλες τις προκλήσεις της, τις χαρές και τις λύπες.
• Μας βοηθάει να επιλέξουμε από μια ποικιλία αντιδράσεων σε εκείνη την αντίδραση που ικανοποιεί καλύτερα τη συναισθηματική μας ευημερία.
• Μας βοηθάει να σταματήσουμε να κατηγορούμε τους άλλους για τις καταστάσεις που βιώνουμε και βοηθάει στην βελτίωση των σχέσεών μας.
• Μας βοηθάει να επιλέξουμε συνειδητά προσωπικούς στόχους και να κατευθυνθούμε καλύτερα προς αυτούς, αφαιρώντας σημαντικά εξωτερικά εμπόδια.
• Μας βοηθάει στην προσωπική μας ισορροπία σε ψυχολογικό και συναισθηματικό επίπεδο.
• Μας βοηθάει να ζήσουμε τη ζωή μας με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και πληρότητα.

Το life coaching μπορεί να βοηθήσει στα παραπάνω, μέσω των ερωτήσεων του coach που οδηγούν στη συνειδητοποίηση της παρούσας κατάστασης και την μετάβαση στην κατάσταση ανάληψης της προσωπικής ευθύνης του coachee. Ο μη συμβουλευτικός/μη κατευθυντικός τρόπος που λειτουργεί το life coaching, εξασφαλίζει ότι ο coachee κάνει κτήμα του αυτόν τρόπο σκέψης, διατηρώντας διαχρονικά αυτήν τη στάση ζωής.